Sau gần hai thập kỷ tổ chức, sự kiện ngày càng mang dáng dấp của một diễn đàn kinh tế – kỹ thuật, nơi các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia và doanh nghiệp cùng bàn về cách thức để Việt Nam thật sự làm chủ chuỗi sản xuất trong nước.
Phát biểu khai mạc, ông Phan Đăng Tuất, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam (VASI), cho biết: “Với dân số gần 100 triệu người, nhu cầu về phương tiện giao thông của Việt Nam đang tăng nhanh – một thị trường đầy tiềm năng cho các nhà sản xuất, kinh doanh ô tô, xe máy. Cùng với những chính sách mới đã có hiệu lực và xu hướng đầu tư nước ngoài rõ nét, ngành ô tô Việt Nam đang tiến gần hơn đến mục tiêu tăng tỷ lệ nội địa hóa, hình thành mạng lưới cung ứng bền vững.”
Trong khuôn khổ triển lãm, gần 200 doanh nghiệp trong và ngoài nước với hơn 250 gian hàng tham gia, trưng bày sản phẩm trên diện tích hơn 5.000 m². Từ những thương hiệu lớn như VEAM, Mitsubishi Việt Nam, GAC Motor, Goshi Thăng Long, Nijia Việt Nam, Daao, đến các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực linh kiện, phụ tùng, thiết bị bảo dưỡng, đồ chơi xe – tất cả cùng tạo nên một “bức tranh chuỗi cung ứng” tương đối hoàn chỉnh, phản ánh năng lực sản xuất của Việt Nam đang dần được mở rộng.
Nơi các chuỗi cung ứng gặp nhau
Điểm khác biệt khiến Vietnam AutoExpo 2025 được giới chuyên môn đánh giá cao là vai trò “nút giao” giữa nhà sản xuất – nhà cung ứng – nhà đầu tư quốc tế. Trong ba ngày diễn ra, Ban tổ chức phối hợp với các hiệp hội và cơ quan xúc tiến thương mại tổ chức chuỗi hoạt động “Kết nối giao thương – Business Matching”, nơi doanh nghiệp trong nước có cơ hội gặp gỡ trực tiếp các tập đoàn, nhà mua hàng, đối tác nước ngoài để tìm kiếm cơ hội hợp tác.
Theo báo Doanh nghiệp & Thương hiệu, nhiều doanh nghiệp cho biết triển lãm là “cơ hội vàng” để mở rộng mạng lưới cung ứng và tìm kiếm đối tác. “Chúng tôi mang tới đây các sản phẩm khuôn mẫu, chi tiết nhựa và bộ phận điện tử, với mong muốn gặp gỡ các hãng xe trong nước, đặc biệt là các dự án xe điện đang phát triển nhanh,” đại diện một doanh nghiệp linh kiện Hà Nội chia sẻ. Sự kết nối này, tuy diễn ra trong vài ngày, nhưng nếu được tiếp nối bằng hợp đồng và chuyển giao công nghệ, có thể trở thành điểm khởi đầu cho nhiều chuỗi cung ứng mới.
Diễn đàn của chính sách và tri thức
Không chỉ dừng ở trưng bày, Vietnam AutoExpo 2025 còn là diễn đàn để các cơ quan quản lý và chuyên gia trao đổi chính sách. Chiều ngày khai mạc, Diễn đàn “Công nghiệp ô tô Việt Nam trong bối cảnh biến động của thị trường toàn cầu” thu hút đông đảo đại diện các hiệp hội, doanh nghiệp và viện nghiên cứu.
Ông Phạm Văn Quân, Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), nhấn mạnh tại sự kiện: “Ngành ô tô, công nghiệp cơ khí không đơn thuần là sản xuất, mà là biểu tượng của sức mạnh công nghệ và vị thế quốc gia. Nếu muốn Việt Nam trở thành nước công nghiệp phát triển, chúng ta phải làm chủ công nghiệp cơ khí – ô tô – công nghệ cao.”
Theo ông Quân, Bộ Công Thương đang đẩy mạnh thực thi Nghị định 205/2025/NĐ-CP về phát triển công nghiệp hỗ trợ – một văn bản được kỳ vọng mở rộng chính sách ưu đãi về thuế, đất đai, tín dụng cho doanh nghiệp sản xuất linh kiện trong nước. Bên cạnh đó, Quy hoạch phát triển ngành cơ khí – ô tô đến 2035 đang được hoàn thiện, với trọng tâm là xây dựng hệ thống trung tâm kỹ thuật hỗ trợ công nghiệp tại ba miền, nhằm cung cấp dịch vụ thử nghiệm, kiểm định, thiết kế khuôn mẫu và đào tạo kỹ sư.
Từ góc nhìn chuyên gia, bà Trương Thị Chí Bình, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách Công Thương, cho rằng sự kiện năm nay phản ánh rõ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu sang khu vực Đông Nam Á: “Khi các tập đoàn lớn đa dạng hóa sản xuất để tránh phụ thuộc một nguồn, Việt Nam có lợi thế nếu nhanh chóng nâng cấp năng lực công nghiệp hỗ trợ, đặc biệt ở các nhóm linh kiện cơ khí chính xác, điện – điện tử và pin cho xe điện.”
Doanh nghiệp nói gì về cơ hội kết nối?
Đối với các doanh nghiệp sản xuất phụ tùng, linh kiện, AutoExpo 2025 là dịp hiếm có để “ra khỏi xưởng” và bước vào bản đồ chuỗi cung ứng lớn. Một doanh nghiệp tại Bắc Ninh chia sẻ trên Kinh tế & Đô thị: “Chúng tôi từng chỉ cung ứng cho thị trường trong nước. Qua triển lãm, chúng tôi có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với khách hàng Nhật Bản và Thái Lan, họ quan tâm đến khả năng gia công cơ khí chính xác của Việt Nam. Nếu ký kết được, đây sẽ là bước tiến quan trọng giúp chúng tôi trở thành nhà cung ứng tầng 2 trong chuỗi khu vực.”
Các tập đoàn lớn cũng coi triển lãm là dịp để củng cố hệ sinh thái cung ứng của mình. Đại diện VEAM cho biết, việc tham gia AutoExpo không chỉ nhằm quảng bá sản phẩm mà còn để “tìm kiếm các nhà cung ứng linh kiện nội địa có năng lực, giảm phụ thuộc nhập khẩu, từ đó tối ưu chi phí và thời gian sản xuất”. Trong khi đó, các thương hiệu quốc tế như Mitsubishi hay GAC Motor lại nhìn nhận AutoExpo như một “cửa ngõ” để hiểu hơn về thị trường Việt Nam và tìm đối tác lắp ráp, hậu cần, logistic tại chỗ.
Những kết nối này, theo đánh giá của ông Phan Đăng Tuất, nếu được duy trì sau triển lãm, có thể “hình thành chuỗi liên kết thực chất giữa nhà sản xuất trong nước với doanh nghiệp FDI, tạo điều kiện để Việt Nam tiến sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu thay vì chỉ dừng ở khâu lắp ráp.”
Từ hội chợ thành hệ sinh thái
Nếu như trước đây, Vietnam AutoExpo chủ yếu là sân chơi trưng bày xe và phụ tùng, thì nay, triển lãm đã mở rộng vai trò sang “hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ”. Không gian triển lãm trở thành nơi hội tụ giữa sản phẩm, công nghệ, nhân lực và chính sách. Tại khu vực “Business Matching”, hàng trăm cuộc gặp gỡ được ghi nhận mỗi ngày, trong khi các gian hàng công nghiệp hỗ trợ chiếm gần một nửa tổng diện tích trưng bày – con số cho thấy tầm quan trọng ngày càng lớn của chuỗi cung ứng trong cấu trúc ngành.
Theo các chuyên gia, đây chính là minh chứng cho sự trưởng thành của Vietnam AutoExpo. Ông Nguyễn Huy Cường, đại diện đơn vị tổ chức CIS Vietnam, chia sẻ trên Tạp chí Nhà Quản lý: “Chúng tôi hướng tới biến triển lãm từ một sự kiện thương mại thành nền tảng kết nối tri thức và hợp tác, nơi chính sách – doanh nghiệp – công nghệ hội tụ. Mỗi gian hàng là một mắt xích trong bức tranh tổng thể của công nghiệp ô tô Việt Nam.”
Dù vậy, hành trình làm chủ chuỗi cung ứng vẫn còn nhiều thách thức. Như ông Phạm Văn Quân thừa nhận, tỷ lệ nội địa hóa ở nhiều dòng xe phổ thông vẫn chưa vượt quá 40%, công nghiệp hỗ trợ còn phân mảnh, thiếu doanh nghiệp quy mô lớn và trung tâm R&D mạnh. “Triển lãm là bước đầu tạo kết nối, nhưng để đi từ gặp gỡ tới hợp tác thực chất cần thêm thời gian, chính sách và niềm tin giữa các bên,” ông nói.
Từ kết nối tới nội lực
Khi cắt băng khai mạc, không ít khách mời nhắc lại rằng 20 năm trước, Việt Nam từng chỉ là “người tiêu dùng xe nhập khẩu”. Còn hôm nay, triển lãm AutoExpo đã phản ánh một cục diện khác: doanh nghiệp Việt đã bắt đầu sản xuất động cơ, khung gầm, linh kiện điện tử; các hiệp hội và viện nghiên cứu đã cùng bàn cách chuẩn hóa quy trình, nâng cấp nhân lực.
Chuyên gia công nghiệp Trương Thị Chí Bình nhìn nhận: “Vietnam AutoExpo không chỉ là một sự kiện, mà là một phần trong tiến trình xây dựng năng lực quốc gia về công nghiệp hỗ trợ. Ở đó, doanh nghiệp không chỉ bán sản phẩm mà còn học cách trở thành đối tác trong chuỗi cung ứng toàn cầu.”
Triển lãm năm 2025 vì thế mang ý nghĩa vượt ra ngoài phạm vi thương mại. Nó thể hiện khát vọng của Việt Nam: xây dựng một nền công nghiệp ô tô tự chủ, với các chuỗi cung ứng nội địa mạnh mẽ, đủ sức cạnh tranh và hội nhập khu vực.
Ba ngày triển lãm khép lại, nhưng dư âm của những cuộc gặp, những bản ghi nhớ hợp tác và những ý tưởng liên kết mới vẫn đang tiếp tục. Với giới công nghiệp, đó không chỉ là thành công của một sự kiện, mà là một bước tiến nhỏ nhưng chắc chắn trên hành trình dài làm chủ chuỗi cung ứng Việt Nam.
Băng Dương
.svg){kind=icon}
