Thương mại điện tử xuyên biên giới là động lực chiến lược cho xuất khẩu quốc gia

Đưa hàng hóa và thương hiệu Việt vươn xa

Chiều ngày 5/9, diễn đàn toàn cảnh TMĐT và TMĐT xuyên biên giới – Hướng đi cho doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đã diễn ra tại TPHCM.

Là một hoạt động quan trọng trong chuỗi sự kiện kết nối chuỗi cung ứng hàng hóa quốc tế - Vietnam International Sourcing 2025, diễn đàn quy tụ nhiều diễn giả giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất, logistics, các nền tảng thương mại điện tử lớn, các công ty cung cấp giải pháp công nghệ số và tổ chức tài chính…

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng cho biết, năm 2024, thị trường TMĐT Việt Nam đạt quy mô trên 25 tỷ USD, tăng trưởng 20% so với năm trước đó, chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước, giúp Việt Nam giữ vững vị trí trong top 3 thị trường TMĐT lớn nhất ASEAN.

Thứ trưởng Phan Thị Thắng nhận xét, với đà phát triển mạnh của TMĐT, TMĐT xuyên biên giới được đánh giá không chỉ là xu hướng quan trọng trong bài toán kinh doanh của doanh nghiệp mà còn là động lực chiến lược cho xuất khẩu quốc gia, và đã được đưa vào kế hoạch GoGlobal do Chính phủ chỉ đạo thực hiện.

Thực tế, năm 2024, quy mô thị trường TMĐT xuyên biên giới toàn cầu đạt 791,5 tỷ USD và dự báo tăng trưởng trên 30% trong giai đoạn tiếp theo. Các doanh nghiệp Việt Nam đã và đang mở rộng sự hiện diện trực tuyến tại nhiều thị trường trọng điểm như Hoa Kỳ, Trung Quốc, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, đồng thời tìm kiếm cơ hội tại các thị trường tiềm năng mới như ASEAN, Trung Đông, Nga hay Úc. 

Theo Kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT quốc gia giai đoạn 2026 - 2030, TMĐT xuyên biên giới là một trong những trụ cột chiến lược của giai đoạn tới, với mục tiêu xây dựng hệ sinh thái xuất khẩu số bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế của doanh nghiệp Việt Nam và đưa hàng Việt vươn xa hơn trên bản đồ thương mại toàn cầu. 

Với tầm nhìn đó, Bộ Công Thương và Cục TMĐT và Kinh tế số đã, đang và sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, từ hoàn thiện thể chế, chính sách; hỗ trợ doanh nghiệp đào tạo và nâng cao năng lực; kết nối với các nền tảng TMĐT lớn trên thế giới; đến phối hợp chặt chẽ với các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài để quảng bá, xúc tiến xuất khẩu hàng Việt ra thị trường thế giới thông qua các mô hình TMĐT... 

Thứ trưởng Phan Thị Thắng tin rằng: Với sự đồng hành của cơ quan quản lý, các chuyên gia, các nền tảng TMĐT hàng đầu và cộng đồng doanh nghiệp, diễn đàn toàn cảnh TMĐT và TMĐT xuyên biên giới không chỉ giới thiệu những giải pháp thiết thực, định hướng ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số mà còn là nơi giao lưu, kết nối giữa các đối tác tiềm năng, mở ra nhiều cơ hội hợp tác mới, góp phần đưa hàng hóa và thương hiệu Việt vươn xa.

Logistics là “xương sống” của TMĐT

Trao đổi tại diễn đàn, các chuyên gia và hiệp hội quốc tế cũng đưa ra những góc nhìn sâu sắc về vai trò và tiềm năng của TMĐT xuyên biên giới.

Bà Nguyễn Thị Hoài An, Phó Chủ tịch Liên minh TMĐT xuyên biên giới toàn cầu - ACBC Global, Chủ tịch ACBC Việt Nam chia sẻ, TMĐT xuyên biên giới không chỉ là hạ tầng mới của thương mại thế giới, mà còn là “cánh tay nối dài” của toàn cầu hóa, nơi sản phẩm, giá trị và tri thức được lưu thông không biên giới.

Nhận định đây là “thời khắc vàng” để bứt phá của Việt Nam, bà Nguyễn Thị Hoài An khuyến nghị, các doanh nghiệp Việt Nam cần chuẩn bị thật kỹ lưỡng trên nhiều phương diện, trước hết sản phẩm phải đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng cao, có câu chuyện thương hiệu rõ ràng và vận hành với quy trình chuyên nghiệp.

Doanh nghiệp không nên chỉ dừng lại ở việc gia công hoặc sản xuất theo đơn đặt hàng cho đối tác nước ngoài, mà cần tự xây dựng thương hiệu riêng của mình để khẳng định vị thế. Bên cạnh đó, một hướng đi quan trọng là doanh nghiệp bán hàng trực tiếp tới người tiêu dùng cuối cùng, thay vì chỉ qua trung gian. Mô hình này giúp sản phẩm đến tay khách hàng nhanh hơn, tạo sự gắn kết và tin tưởng lớn hơn giữa thương hiệu và người mua.

Ngoài ra, việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm một cách minh bạch cũng vô cùng cần thiết. Doanh nghiệp có thể ứng dụng các công nghệ hiện đại để chứng minh nguồn gốc, quy trình sản xuất và chất lượng của hàng hóa. Việc đạt được các chứng nhận quốc tế uy tín cũng giúp sản phẩm Việt Nam tạo được niềm tin và chinh phục người tiêu dùng toàn cầu. “Uy tín, chất lượng và minh bạch chính là chìa khóa để xây dựng thương hiệu quốc tế”, bà An khẳng định.

Ở góc độ doanh nghiệp, Phó Tổng giám đốc Viettel Post Đinh Thanh Sơn khẳng định, logistics chính là xương sống của TMĐT. Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Các tập đoàn logistics lớn như DHL, FedEx, UPS đã có mặt tại Việt Nam hàng chục năm, xây dựng mạng lưới kết nối trực tiếp tới Mỹ, châu Âu và Đông Bắc Á. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp nội địa đang phủ sóng logistics tới tận xã, làng nghề - những nơi khởi phát hàng hóa xuất khẩu.

Hạ tầng cảng biển nước sâu cũng là một lợi thế lớn. Từ Cái Mép – Thị Vải, hàng hóa Việt có thể đi thẳng tới Mỹ chỉ trong 16 ngày và tới châu Âu trong 21 ngày. Về hàng không, các chuyến bay thẳng đến Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc đã giúp rút ngắn đáng kể thời gian giao hàng TMĐT quốc tế. Đường bộ cũng đóng vai trò quan trọng, với hàng nghìn xe container mỗi ngày qua các cửa khẩu Hữu Nghị, Móng Cái, Lào Cai, Mộc Bài, kết nối trực tiếp với thị trường Trung Quốc và khu vực Mekong – nơi có gần 1,4 tỷ dân.

Ông Sơn cho biết, với tầm nhìn chiến lược và quyết tâm cao, Việt Nam có thể sớm vươn lên thành mắt xích quan trọng, đáng tin cậy trong chuỗi cung ứng hàng hóa toàn cầu. Những sản phẩm “Made in Vietnam” sẽ không chỉ xuất hiện ngày càng nhiều trên các kênh mua sắm trực tuyến khắp thế giới, mà còn trở thành biểu tượng của chất lượng và sự đảm bảo về logistics.