Đồng Nai vốn được biết đến là tỉnh cửa ngõ của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, tiếp giáp TP.HCM và nằm trên trục giao thương quan trọng nối Nam Trung Bộ, Tây Nguyên với khu vực Đông Nam Bộ. Lợi thế này giúp địa phương có nguồn khách du lịch dồi dào, ổn định, tạo nền tảng để phát triển các loại hình du lịch, đặc biệt là du lịch nông nghiệp và du lịch cộng đồng gắn với đời sống vùng quê.
Bên cạnh vị trí thuận lợi, Đồng Nai còn sở hữu hệ thống tài nguyên tự nhiên phong phú với sông, hồ, thác nước, rừng sinh thái và nhiều hang động tự nhiên. Đây là nguồn tài nguyên quan trọng để hình thành các sản phẩm du lịch thiên nhiên – sinh thái mang bản sắc riêng. Không chỉ vậy, tỉnh còn là nơi sinh sống của nhiều dân tộc thiểu số như S’tiêng, Mạ, Chơ Ro, Mường, Tày… với những lễ hội, nghề thủ công và tập quán truyền thống đặc sắc. Yếu tố văn hóa đa dạng này trở thành chất liệu quý để phát triển các mô hình du lịch cộng đồng mang tính trải nghiệm và khác biệt.
Theo báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai, giai đoạn 2021–2025, tỉnh đã chủ động triển khai Chương trình phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới và đạt nhiều kết quả nổi bật. Đến nay, địa phương có bốn sản phẩm du lịch nông thôn đạt chuẩn 3 sao, được hình thành từ chính lợi thế nông nghiệp và hệ sinh thái sẵn có.
Một trong những mô hình thu hút khách là tour trải nghiệm ca cao tại huyện Xuân Lộc, vận hành bởi Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp ca cao Suối Cát. Du khách đến đây được trực tiếp tham gia các hoạt động như trồng, chăm sóc, thu hoạch ca cao và tìm hiểu quy trình sản xuất sô cô la, rượu ca cao. Bên cạnh trải nghiệm nông nghiệp, du khách còn có thể mua các sản phẩm chế biến từ ca cao – đặc sản đang ngày càng được nhiều người biết đến của địa phương.
Cũng theo báo cáo, mô hình làng du lịch cộng đồng Xuân Bắc là điểm đến được ưu tiên phát triển với lợi thế từ vườn cây ăn trái. Tại đây, du khách có thể tham quan vườn, hái và thưởng thức các loại trái cây đặc trưng như chôm chôm, sầu riêng, măng cụt, ổi… cùng với những món ăn dân dã miền quê. Hoạt động này mang đến cảm giác gần gũi, chân thật về cuộc sống và lao động nông nghiệp của người dân địa phương.
Một sản phẩm khác là tour “Khám phá Gia Canh – Vùng đất an lành”, do doanh nghiệp du lịch Meerkat Travel vận hành. Mô hình khai thác những giá trị văn hóa – thiên nhiên của địa phương, tạo điểm nhấn bằng trải nghiệm đời sống bản địa và các hoạt động khám phá cảnh quan. Ngoài ra, Khu du lịch sinh thái Vườn quốc gia Bù Gia Mập cũng được công nhận là sản phẩm du lịch 3 sao, thu hút khách nhờ hệ sinh thái rừng đa dạng và các hoạt động trải nghiệm thiên nhiên.
Theo đánh giá của tỉnh, du lịch nông thôn và du lịch cộng đồng đã góp phần quan trọng trong việc đưa du khách đến gần hơn với đời sống vùng quê, đồng thời tạo thêm nguồn thu nhập cho người dân. Nhận thức của cộng đồng về bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan và bảo tồn văn hóa bản địa cũng được cải thiện đáng kể nhờ sự phát triển của các mô hình này.
Dù vậy, một số điểm du lịch vẫn phát triển tự phát, quy mô nhỏ lẻ và chưa thật sự tạo được sức hút nổi bật. Hạ tầng phục vụ du lịch như lưu trú, nhà hàng, bến bãi, vệ sinh và điểm kết nối còn thiếu và chưa đồng bộ. Việc liên kết với doanh nghiệp lữ hành lớn còn hạn chế, khiến sản phẩm khó tiếp cận nhóm khách quy mô lớn.
Để phát triển mạnh hơn giai đoạn 2026–2030, Đồng Nai xác định cần gắn quy hoạch nông nghiệp với định hướng du lịch, kết hợp chặt chẽ phát triển nông sản với xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng. Song song đó, tỉnh sẽ chú trọng đào tạo nguồn nhân lực du lịch, nâng cao tác phong, kỹ năng phục vụ và ứng xử văn minh cho người làm du lịch tại cộng đồng.
.svg){kind=icon}
