Ninh Bình sau hợp nhất ba tỉnh sở hữu quy mô dân số hơn 4,4 triệu người, diện tích gần 4.000 km² và nền kinh tế năm 2024 đạt 310 nghìn tỷ đồng. Đây là nền tảng thuận lợi để tỉnh triển khai chương trình OCOP một cách bài bản và rộng khắp. Bên cạnh lợi thế về kinh tế, Ninh Bình còn có bề dày văn hóa đặc sắc với Cố đô Hoa Lư, Tràng An – di sản kép thế giới, cùng kho tàng làng nghề như đúc đồng Tống Xá, sơn mài Cát Đằng, thêu ren Thanh Hà hay lụa Nha Xá. Tất cả tạo nên nguồn tài nguyên phong phú giúp OCOP phát triển mạnh mẽ.

Theo Báo cáo của UBND tỉnh Ninh Bình, giai đoạn 2021–2025, chương trình OCOP đã ghi nhận nhiều kết quả nổi bật. Toàn tỉnh hiện có 980 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó 3 sản phẩm đạt 5 sao, 153 sản phẩm đạt 4 sao và 824 sản phẩm đạt 3 sao. Con số này phản ánh mức độ tham gia rộng rãi của các chủ thể và cho thấy sức lan tỏa mạnh mẽ của phong trào OCOP trong toàn tỉnh.
Hệ sinh thái sản phẩm được tạo nên bởi 516 chủ thể, bao gồm 139 doanh nghiệp (26,9%), 128 hợp tác xã (24,8%) và 249 tổ hợp tác, hộ kinh doanh (48,3%). Cơ cấu sản phẩm đa dạng, trong đó nhóm thực phẩm chiếm khoảng 80%, kế đến là đồ uống chiếm 9,3% và phần còn lại thuộc dược liệu, mỹ phẩm, thủ công mỹ nghệ và dịch vụ.
Một trong những điểm mạnh là cách làm “gần dân, sát dân”. Chính quyền không chỉ ban hành quy định mà còn trực tiếp hỗ trợ từng chủ thể hoàn thiện sản phẩm. Từ quy trình sản xuất, tiêu chuẩn chất lượng, thiết kế bao bì, ghi nhãn cho đến truy xuất nguồn gốc, các cán bộ đã “cầm tay chỉ việc”, giúp người dân – đặc biệt là các nghệ nhân và hộ nhỏ – vượt qua rào cản về kiến thức thị trường.
Nhờ sự đồng hành này, nhiều sản phẩm sau khi được công nhận OCOP đã có bước phát triển rõ rệt: doanh thu tăng, thị trường mở rộng và có mặt trong các hệ thống phân phối lớn.
Bước sang giai đoạn 2026–2030, Ninh Bình xác định nhiều nhiệm vụ trọng tâm nhằm đưa chương trình OCOP phát triển sâu và bền vững hơn. Trước hết, tỉnh sẽ hoàn thiện cơ chế, chính sách thống nhất trên phạm vi toàn tỉnh sau hợp nhất, bảo đảm việc triển khai chương trình đồng bộ và hiệu quả.
Tỉnh cũng ưu tiên phát triển các sản phẩm OCOP đặc trưng dựa trên lợi thế địa phương, đặc biệt là sản phẩm từ làng nghề và nông nghiệp. Các sản phẩm này không chỉ mang giá trị văn hóa mà còn có khả năng tạo dựng thương hiệu riêng cho từng khu vực của tỉnh.
Cùng với đó, chuyển đổi số tiếp tục được đẩy mạnh. Tỉnh sẽ tổ chức tập huấn cho các chủ thể OCOP về kỹ năng ứng dụng công nghệ, từ thiết kế bao bì hiện đại, thân thiện môi trường đến bán hàng trên các sàn thương mại điện tử và kết nối với hệ thống phân phối. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu OCOP thống nhất toàn tỉnh cũng được đặt ra như một mục tiêu quan trọng trong giai đoạn tới.
Truyền thông và quảng bá sản phẩm sẽ được triển khai theo hướng đa kênh, giúp người tiêu dùng nhận biết sản phẩm OCOP dễ dàng hơn. Tỉnh đồng thời yêu cầu tăng cường kiểm tra chất lượng, xử lý nghiêm vi phạm để giữ vững uy tín thương hiệu OCOP của Ninh Bình.
Ngoài ra, báo cáo nhấn mạnh nhu cầu đào tạo nâng cao năng lực cho các chủ thể OCOP. Từ quản trị kinh doanh, marketing, thiết kế bao bì đến tiếp cận thị trường – tất cả đều cần được bổ sung để sản phẩm OCOP không chỉ đạt chuẩn mà còn đủ sức cạnh tranh lâu dài.
Với những thành tựu đạt được và định hướng rõ ràng cho tương lai, Chương trình OCOP của Ninh Bình đang từng bước khẳng định vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn. Sự kết hợp giữa lợi thế văn hóa, nguồn lực làng nghề và sự hỗ trợ chặt chẽ từ chính quyền sẽ tiếp tục là nền tảng để sản phẩm OCOP vươn xa hơn, tạo thu nhập ổn định và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân nông thôn.