Báo cáo mới đây của Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố Hải Phòng khẳng định, Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” (không đói nghèo; không vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội; không có bạo lực gia đình; không sinh con thứ 3 trở lên; không có trẻ em suy dinh dưỡng và bỏ học; sạch nhà; sạch bếp; sạch ngõ) đã trở thành phong trào lớn của địa phương, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế – xã hội và hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới. Suốt 15 năm triển khai, phong trào lan tỏa mạnh mẽ nhờ đổi mới phương thức tuyên truyền, kết hợp hình thức truyền thống với nền tảng số, thu hút hơn 750.000 lượt cán bộ và hội viên tiếp cận. Không chỉ dừng ở truyền thông, phong trào đã thực sự chuyển hóa thành hành động, thành nếp sống, thành thói quen gìn giữ môi trường, xây dựng gia đình hạnh phúc ở hầu hết các địa bàn dân cư.

Nổi bật nhất là vai trò của các cấp Hội trong hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững. Hội đang quản lý tổng dư nợ hơn 6.000 tỷ đồng, tạo điều kiện cho hàng trăm nghìn phụ nữ tiếp cận nguồn vốn mở rộng sinh kế, ổn định cuộc sống. Gần 4.000 nữ chủ doanh nghiệp, quản lý hợp tác xã và tổ hợp tác được tập huấn nâng cao năng lực, trong khi 4.325 phụ nữ nhận hỗ trợ khởi nghiệp, khởi sự kinh doanh. Cùng với đó, 255.119 hộ phụ nữ được hỗ trợ điều kiện phát triển kinh tế; 20.035 hộ nghèo và cận nghèo thoát nghèo, thoát cận nghèo. Các chương trình tập huấn khởi nghiệp, chuyển đổi số, kết nối tiêu thụ sản phẩm và dạy nghề tiếp cận tới 172.560 hội viên, còn 97.100 phụ nữ được giới thiệu và tạo việc làm. Từ nguồn lực xã hội hóa, hơn 232 tỷ đồng đã được vận động để xây mới và sửa chữa 1.488 căn nhà cho phụ nữ nghèo, đơn thân, khuyết tật.
Song song với phát triển kinh tế, các cấp Hội chú trọng xây dựng môi trường gia đình an toàn và hạnh phúc. Gần 1.500 mô hình câu lạc bộ về pháp luật, phòng chống tệ nạn và hỗ trợ gia đình được duy trì thường xuyên, giúp phòng ngừa bạo lực và nâng cao nhận thức cộng đồng. Các chương trình “Mẹ đỡ đầu”, “Ngày hội gia đình hạnh phúc” hay hoạt động hỗ trợ trẻ em diễn ra sâu rộng. Riêng chương trình “Mẹ đỡ đầu” đang giúp 1.958 trẻ mồ côi, trong khi tổng số quà và học bổng dành cho trẻ em khó khăn đạt 108.630 suất với kinh phí hơn 59 tỷ đồng. Khoảng 3.000 tổ phụ nữ đã ký cam kết không có người thân vi phạm pháp luật, góp phần xây dựng khu dân cư an toàn và văn minh.
Ở lĩnh vực môi trường, phong trào phụ nữ Hải Phòng tạo nhiều điểm sáng. Toàn thành phố có 1.911 tuyến đường tự quản đang hoạt động hiệu quả; hàng trăm mô hình sống xanh được khởi xướng; 80.000 cây xanh được trồng; 642 km đường hoa được chăm sóc thường xuyên. Hội viên phụ nữ nhiều địa phương còn chủ động thu gom rác thải, xây nhà vệ sinh gạch sinh thái, hiến 12.000m² đất và thực hiện 2.400 công trình, phần việc phục vụ mục tiêu xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.
Từ thực tiễn phong trào, Hải Phòng đã thí điểm mô hình “Gia đình 5 có, 3 sạch” tại 4 đơn vị xã nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu và nhanh chóng phát triển diện rộng. Đến nay, toàn thành phố đã hình thành 184 chi hội và 967 mô hình, thu hút hơn 42.000 thành viên tham gia. Mô hình này được Thành ủy đánh giá là “Dân vận khéo” cấp thành phố, cho thấy cách làm chủ động, sáng tạo trong vận dụng Cuộc vận động vào điều kiện thực tế của địa phương.
Báo cáo tham luận cũng chỉ ra những kinh nghiệm quan trọng sau 15 năm triển khai. Đó là việc bám sát chỉ đạo của Trung ương Hội, Thành ủy và UBND thành phố để cụ thể hóa thành phong trào phù hợp với đặc thù từng địa bàn; xác định chi hội trưởng và cán bộ Hội là nòng cốt của “Dân vận khéo”; kết hợp hỗ trợ vốn, sinh kế với giáo dục và truyền thông thay đổi hành vi; ứng dụng mạng xã hội để lan tỏa mô hình; và huy động hiệu quả nguồn lực xã hội hóa. Những phương pháp này được đánh giá là nền tảng tạo nên sức sống lâu bền cho phong trào.
Theo Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố, Cuộc vận động “5 không, 3 sạch” tại Hải Phòng đã vượt ra ngoài khuôn khổ một phong trào dành cho hội viên mà thực sự trở thành động lực thúc đẩy nâng cao chất lượng sống cho người dân, góp phần quan trọng trong hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và xây dựng thành phố phát triển theo hướng bền vững, văn minh, hiện đại.