Nghiện nicotine trong thuốc lá gây rối loạn tâm thần cần phải can thiệp
ThS.BS Nguyễn Thành Long - Phòng Sử dụng chất và y học hành vi, Viện Sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai), cho hay theo phân loại bệnh tật quốc tế của Tổ chức Y tế thế giới, nghiện nicotine trong thuốc lá là bệnh tâm thần với mã số bệnh tật F.17, phân loại chung nhóm với nghiện rượu, ma túy, các chất hướng thần khác. Trong phân loại này, các rối loạn có thể bao gồm các nhóm: Nhiễm độc; Nghiện; Trạng thái cai; Rối loạn loạn thần do sử dụng chất.
“Đây đều là những rối loạn tâm thần cần phải can thiệp và điều trị vì có thể gây ra nhiều hậu quả tức thời. Lâu dài có thể dẫn đến các rối loạn tâm thần khác như: Rối loạn loạn thần (tâm phần phân liệt và các rối loạn loại phân liệt...) và các rối loạn khí sắc”, vị bác sĩ cho hay.
Việc sử dụng lâu dài chất gây nghiện nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng có khả năng gây ra các biến đổi về chất dẫn truyền thần kinh thông qua các cơ chế sinh học tác động đến vùng não bộ gây ra tổn thương lâu dài. Theo BS. Long, đây cũng là các yếu tố thúc đẩy sự khởi phát của các rối loạn tâm thần khác.
Với thuốc lá điện tử, việc có thể bị lạm dụng để đưa thêm các chất gây nghiện khác như dẫn xuất tinh dầu cần sa, A D Butinaca, GHB là những chất gây nghiện mạnh, cũng như gây loạn thần mạnh (ảo giác, hoang tưởng...) từ đó làm gia tăng khả năng mắc các rối loạn tâm thần.
Khó cai nghiện thuốc với người dùng “combo”
BS. Long cũng cho biết thêm, hiện tình trạng sử dụng song song thuốc lá điếu và thuốc lá điện tử không hiếm. Với những trường hợp này, việc cai nghiện sẽ khó hơn bởi lẽ mỗi chất sẽ gây ra mức độ phụ thuộc khác nhau.
“Khi sử dụng nhiều chất sẽ gây khó khăn trong việc cai nghiện”, BS. Nguyễn Thành Long cho hay.
Ông lấy ví dụ: Với thuốc lá điếu, thành phần gây nghiện chính là nicotine, trong khi thuốc lá điện tử ngoài nicotine còn có thể bị lạm dụng thêm các chất gây nghiện khác, cũng có thể là một số chất phụ gia và chất tạo hương vị (vị dâu, táo, bạc hà...).
Đặc biệt các loại thế hệ mới như Pod- Tanks có cơ chế gây hút sâu trực tiếp làm tăng nhanh nồng độ nicotine trong cơ thể, gây khoái cảm cao nên rất khó cai nghiện.
Về phương pháp cai nghiện, theo bác sĩ Long vẫn cần phải kết hợp giữa liệu pháp tâm lý và hoá dược một cách phù hợp như cai các chất gây nghiện khác.
Người nghiện cần được trang bị các kỹ năng đối phó với căng thẳng thay thế cho việc sử dụng thuốc lá, có sự cam kết lâu dài trong việc dừng và chống tái nghiện và nhận được sự hỗ trợ về tâm lý, giám sát thường xuyên của gia đình và người thân xung quanh.
Ở mức độ nghiện nặng ngoài liệu pháp tâm lý như trên, người bệnh có thể phải điều trị kết hợp với thuốc hướng thần phù hợp và một số phương pháp điều biến não mới như: Kích thích từ xuyên sọ, kích thích dòng điện một chiều...
Thu Loan (tổng hợp)
.svg){kind=icon}
