Trên dải đất rộng lớn trải dài từ đồng bằng đến miền núi, Nghệ An bước vào chương trình xây dựng nông thôn mới với xuất phát điểm nhiều thử thách.
Địa hình phức tạp, hạ tầng thiếu đồng bộ, đời sống người dân còn khiêm tốn là những rào cản tưởng như khó vượt. Thế nhưng, bằng ý chí bền bỉ và sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị, hành trình ấy trở thành điểm nhấn nổi bật của tỉnh trong 5 năm qua, tạo chuyển biến toàn diện trên từng vùng quê.
Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới được xem là động lực quan trọng thúc đẩy sự đổi thay của các địa phương. Nghệ An đã lựa chọn hướng đi phù hợp là lấy người dân làm trung tâm, lấy đồng thuận làm nền tảng, lấy sáng tạo làm phương thức triển khai. Nhờ vậy, chương trình bám sát thực tiễn vận hành mô hình chính quyền hai cấp, đồng thời mở ra hướng phát triển bền vững cho mỗi xã.
Tính đến ngày 30/6/2025, toàn tỉnh có 275/362 xã đạt chuẩn nông thôn mới, tương ứng 75,96%. Trong số đó, 102 xã được công nhận đạt chuẩn nâng cao và 16 xã đạt chuẩn kiểu mẫu. Có 10 đơn vị cấp huyện hoàn thành nhiệm vụ, đặc biệt Nam Đàn trở thành huyện nông thôn mới nâng cao năm 2024. Đây là kết quả thể hiện rõ quy mô, tốc độ và chất lượng của phong trào, phản ánh sự vào cuộc thống nhất từ tỉnh đến cơ sở.
Điểm nổi bật dễ thấy nhất nằm ở hạ tầng nông thôn. Gần 12.000 km đường giao thông được xây mới hoặc nâng cấp với tổng kinh phí khoảng 15.000 tỷ đồng, mở ra điều kiện phát triển cho sản xuất, thương mại, dịch vụ. Hệ thống điện, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, công trình thủy lợi được đầu tư đồng bộ, từng bước rút ngắn khoảng cách giữa nông thôn và đô thị. Nhiều xã vùng cao vốn heo hút, chia cắt bởi địa hình nay đã có tuyến đường rộng mở, kết nối thuận tiện, tạo tiền đề đổi mới phương thức sản xuất.
Trong sản xuất nông nghiệp, nhiều hộ nông dân mạnh dạn tiếp cận mô hình liên kết, áp dụng công nghệ cao vào trồng trọt, chăn nuôi, hình thành vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn. Thay cho kiểu làm manh mún, tự phát, bà con đã chú trọng chất lượng, truy xuất nguồn gốc, xây dựng thương hiệu.
Nhờ đó, cuối năm 2024, thu nhập bình quân khu vực nông thôn của tỉnh đã vượt 47 triệu đồng mỗi người mỗi năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống dưới 5%. Với mức giảm bình quân 1,16% mỗi năm, dự kiến đến cuối năm 2025, toàn tỉnh còn 3,13% hộ nghèo; vùng miền núi còn 8,66%.
Chương trình OCOP tạo điểm nhấn quan trọng trong cơ cấu kinh tế nông thôn. Tính đến nay, Nghệ An có gần 750 sản phẩm đạt từ 3 sao trở lên, gồm 3 sản phẩm 5 sao và hơn 45 sản phẩm 4 sao. Nếu tính theo 412 xã phường cũ, bình quân mỗi xã có hơn 1,8 sản phẩm; theo 130 xã phường sau sắp xếp, bình quân đạt 5,7 sản phẩm. Con số này xếp vào nhóm dẫn đầu cả nước và góp phần nâng cao giá trị nông sản, mở rộng thị trường tiêu thụ, tăng thu nhập ổn định cho người dân.
Trong môi trường nông thôn, nhiều thôn, xóm chủ động chỉnh trang cảnh quan, cải tạo vườn tạp, xây dựng mô hình xanh – sạch – sáng. Người dân tích cực gìn giữ bản sắc văn hóa, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, chung tay cùng chính quyền thực hiện chuẩn mới. Tinh thần tự giác, trách nhiệm cộng đồng được khơi dậy, tạo nền móng vững chắc để các địa phương bước sang giai đoạn nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu.
Từ những kết quả đã đạt được, Nghệ An đang tiếp tục đặt mục tiêu hướng tới một nông thôn văn minh, hiện đại nhưng vẫn giàu bản sắc. Các tiêu chí mới được triển khai theo hướng bền vững hơn, phù hợp yêu cầu phát triển kinh tế xanh, kinh tế số; tập trung xây dựng mô hình nông nghiệp thông minh, chuyển đổi số trong quản lý và sản xuất, nâng chất lượng cuộc sống của người dân.
.svg){kind=icon}
