Giáo dục nghề trước yêu cầu hội nhập tiêu chuẩn
Sau hơn 2 thập kỷ hiện diện, ACCA đã có mặt trong gần 50 trường đại học Việt Nam, góp phần định hình thế hệ nhân lực tài chính - kế toán có tư duy quốc tế. Việc hợp tác mở rộng sang khối cao đẳng và trung cấp nghề được xem là giai đoạn “xuống sâu”, nhằm đồng bộ chuẩn đào tạo ngay từ bậc nền tảng - nơi cung cấp phần lớn lực lượng lao động cho nền kinh tế.

image001 (9).jpg

Theo Biên bản ghi nhớ ký từ năm 2023, chương trình Diploma in Accounting and Business (RQF Level 4) của ACCA đã được tích hợp vào khung cao đẳng (VQF Level 5) trong hệ thống Việt Nam. Cách tiếp cận này đưa chuẩn quốc tế vào chương trình học chính quy, giúp sinh viên vừa học kiến thức nghề, vừa đáp ứng khung năng lực toàn cầu - một yêu cầu ngày càng cấp thiết khi doanh nghiệp Việt Nam phải cạnh tranh về chuẩn mực báo cáo, quản trị và tính minh bạch.

Đáng chú ý, bản dịch tiếng Việt của toàn bộ chương trình Foundation in Accountancy (FIA) cũng đã được chuyển giao chính thức. Đây không chỉ là hành động “xóa rào cản ngôn ngữ”, mà còn thể hiện bước chuyển về tư duy giáo dục: từ việc nhập khẩu chương trình sang chủ động thích ứng chuẩn quốc tế vào bối cảnh trong nước.

Thành tích sinh viên cao đẳng Việt Nam lọt Top 6 thế giới trong kỳ thi ACCA tháng 6/2024 là minh chứng rằng mô hình “quốc tế hóa từ nền tảng” hoàn toàn khả thi nếu được đầu tư đúng hướng - vào đội ngũ giảng viên, tài liệu giảng dạy, và cơ chế liên thông bằng cấp.

Với hơn 200 đại biểu từ khối giáo dục, doanh nghiệp và hiệp hội nghề nghiệp tham dự hội nghị sơ kết, thông điệp chung được nêu rõ: nâng chất lượng đào tạo nghề không thể tách khỏi việc hội nhập chuẩn mực toàn cầu.

Từ chuẩn mực đào tạo đến năng lực cạnh tranh kinh tế
Việt Nam đang ở giai đoạn dân số vàng nhưng cũng đối diện áp lực lớn về chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính - kế toán, khi công nghệ, tự động hóa và chuẩn mực báo cáo quốc tế (IFRS, ESG…) ngày càng trở thành yêu cầu bắt buộc.

 Ông Phạm Vũ Quốc Bình - Phó Cục trưởng Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên chia sẻ: Các Nghị quyết riêng về giáo dục nghề nghiệp đã nhấn mạnh, giáo dục nghề nghiệp là then chốt trong việc phát triển nguồn nhân lực kỹ năng cao, kỹ năng nền tảng. Và đây là nội dung của quan điểm thể hiện qua Nghị quyết 71 mới ban hành của Bộ Chính trị. Giáo dục phải là mở, phải là hiện đại, phải là hội nhập, và phải phục vụ cho việc học tập suốt đời, giống như đại diện ACCA chia sẻ.

"Giáo dục nghề nghiệp thì đang có bước chuyển giao mạnh mẽ. Và sự hợp tác giữa ACCA với Cục Giáo dục nghề nghiệp & GDTX là một mô hình điển hình trong việc hợp tác công tư. Và chúng tôi rất mong muốn mô hình này sẽ tiếp tục được đánh giá, được tổng kết và được nhân rộng ra những việc hợp tác công tư khác", ông Bình nhấn mạnh.

Việc ACCA đồng hành cùng Bộ Giáo dục & Đào tạo không chỉ mang ý nghĩa học thuật, mà là một bước đi chính sách, góp phần định hình “ngôn ngữ chung” giữa giáo dục và thị trường lao động.

Ở góc độ kinh tế, việc tích hợp chương trình quốc tế vào hệ thống giáo dục nghề nghiệp giúp giảm chi phí xã hội cho đào tạo lại - một vấn đề phổ biến khi doanh nghiệp phải “dạy lại từ đầu” cho lao động mới ra trường. Khi kỹ năng, đạo đức nghề nghiệp và tư duy phân tích đã được chuẩn hóa ngay từ bậc cao đẳng, năng suất lao động và khả năng thích ứng công nghệ của nhân lực Việt Nam có thể tăng đáng kể.

Ở góc độ giáo dục, đây là cơ hội để tái định vị vai trò của giáo dục nghề nghiệp – không còn là “lựa chọn thứ hai” sau đại học, mà là tuyến đào tạo gắn liền với nhu cầu thực tế, có tính liên thông và được quốc tế công nhận.

Thách thức đặt ra, theo giới chuyên môn, là phải duy trì được chất lượng triển khai đồng đều giữa các cơ sở và tránh tình trạng “chuẩn quốc tế trên giấy”. Cần cơ chế giám sát, đánh giá độc lập, cùng chính sách khuyến khích giảng viên cập nhật liên tục để đảm bảo tính bền vững của mô hình.

Nhìn rộng hơn, việc chuẩn hóa giáo dục nghề theo hướng quốc tế hóa không chỉ giúp Việt Nam đáp ứng nhu cầu nhân lực trong nước mà còn mở ra cơ hội xuất khẩu lao động chất lượng cao, đặc biệt trong bối cảnh ASEAN đang tiến tới công nhận lẫn nhau về kỹ năng nghề nghiệp.

Hướng tới tương lai, ông Ren Varma - Giám đốc ACCA khu vực Đông Nam Á lục địa - khẳng định: “Mối quan hệ hợp tác giữa ACCA và Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên được xây dựng trên sự tôn trọng lẫn nhau, những mục tiêu chung và niềm tin sâu sắc vào sức mạnh của giáo dục nói chung và giáo dục nghề nghiệp nói riêng. Chúng ta hãy cùng nhau tiếp tục vun đắp mối quan hệ này, tiếp tục mơ lớn, hành động táo bạo và tạo ra những kết quả thực chất”.

Lệ Thanh