
“Mọi thứ đã thay đổi đáng kể. Một trong những thay đổi chính mà chúng tôi ghi nhận hiện nay là sự phổ biến của máy bay không người lái (UAV). Vào năm 2022, mối đe dọa chủ yếu là hỏa lực pháo binh”, huấn luyện viên người Mỹ có biệt danh Scooter thuộc Trung đoàn biệt kích số 4 thuộc Lực lượng tác chiến đặc biệt của Ukraine chia sẻ với tờ Business Insider.
Việc sử dụng rộng rãi UAV tạo ra tác động lớn trong xung đột Nga - Ukraine. Video: Business Insider
Hiện tại, Trung đoàn biệt kích số 4 đang tập trung học các chiến thuật ẩn nấp kín đáo hơn và phương thức hắn hạ UAV bằng vũ khí sẵn có nếu rơi vào tình huống nguy hiểm.
Pháo binh từng được mệnh danh là “vua chiến trận” và đóng vai trò trung tâm trong chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine, nhất là trong những năm đầu khi cả hai bên sử dụng pháo kéo và hệ thống tên lửa phóng loạt để tấn công nhau.
Mức độ tàn phá của pháo binh được thể hiện qua các bức ảnh vệ tinh chụp trên tiền tuyến, nơi hàng trăm chiếc hố cỡ lớn xuất hiện trên mặt đất và biến các tòa nhà thành những đống đổ nát.

Tuy nhiên, trong bối cảnh kho đạn dược bị cạn kiệt và xung đột chuyển sang hướng tiêu hao, UAV đã trở thành mối đe dọa chính trên chiến tuyến. Thậm chí, UAV được xem là nguyên nhân dẫn tới 70% thương vong cho cả quân đội Nga và Ukraine.
Theo ông Scooter, sự trỗi dậy của UAV đã giúp Nga thoát khỏi cảnh “đói đạn pháo” do các kho dự trữ dần cạn kiệt. Để bù đắp, các lực lượng Moscow đã dùng UAV và UAV góc nhìn thứ nhất (FPV). Điều này cũng tương tự với Ukraine.
“Vào năm 2022, binh sĩ được huấn luyện để tận dụng địa hình và các cấu trúc nhằm đối phó với hỏa lực pháo binh. Giờ đây, chúng tôi huấn luyện binh sĩ với tâm lý đối mặt với đạn lảng vảng do đối phương điều khiển liên tục xuất hiện phía trên đầu”, ông Scooter cho hay.
"Di chuyển nhanh, nhưng không được quá nhanh"
FPV trở thành phương thức giá rẻ để triển khai các cuộc tấn công chính xác nhằm vào chiến hào, nhân sự và phương tiện của đối phương. Ở Ukraine, FPV có mặt ở mọi nơi. Với việc trang bị các camera cỡ nhỏ, người điều khiến FPV có được cái nhìn cận cảnh giám sát vùng xung đột.
Thậm chí, trong năm qua, cả Nga và Ukraine đều tập trung cải tiến FPV. Cụ thể, FPV thông thường mang kích thước nhỏ, giá rẻ và sẵn có trên thị trường, nhưng thay vì kết nối tần số vô tuyến giữa thiết bị và người điều khiển, chúng được trang bị các cuộn cáp dài và mỏng. UAV cáp quang còn gần như miễn nhiễm trước các chiến thuật tác chiến điện tử. Về cơ bản, chúng là vũ khí tấn công chính xác có khả năng cơ động cao.

“Chúng tôi đã phải thay đổi hoàn toàn tư duy huấn luyện. Làm thế nào để đối phó với FPV, chứ không đơn thuần là né tránh hỏa lực pháo binh?”, ông Scooter tiết lộ.
Theo ông, điều đầu tiên là huấn luyện cho lực lượng đặc nhiệm Ukraine cách hòa mình vào khung cảnh xung quanh và thực hành những kỹ thuật cải trang tinh vi hơn. Điều này có nghĩa, những vật sáng bóng cần được sơn lại, bỏ đi hoặc dán băng dính trong khi khuôn mặt và tay của binh sĩ cũng phải được che đi.
Các binh sĩ cũng được huấn luyện cách tận dụng những hàng cây hoặc rừng rậm để ẩn nấp và tìm ra các nguồn phát nhiệt như ô tô hay máy phát điện để tránh bị UAV của Nga phát hiện. Lý do vì lính Nga điều khiển UAV trinh sát sẽ không thể nhận ra điểm khác biệt giữa các đốm trắng mờ trên màn hình.
Theo ông Scooter, cách huấn luyện này tương tự như khi đào tạo sát thủ bắn tỉa hoặc lính trinh sát.
“Di chuyển nhanh, nhưng không được quá nhanh. Đừng tạo ra sự chú ý không cần thiết. Mắt người sẽ phát hiện ra các chuyển động, hình dạng và màu sắc. Do đó cần cẩn trọng, hòa mình với môi trường xung quanh. Về cơ bản, cách binh sĩ ẩn mình trước trực thăng đối phương được áp dụng như khi né tránh UAV”, huấn luyện viên người Mỹ cho biết.
Bên cạnh đó, các huấn luyện viên cũng dạy cho lính đặc nhiệm Ukraine cách chiến đấu với UAV bằng vũ khí sẵn có như súng ngắn. Tuy nhiên, những mục tiêu nhỏ như UAV cực kỳ khó bắn trúng. Và nếu UAV đủ gần, tác động trực tiếp có thể làm kích hoạt khối thuốc nổ mà thiết bị mang theo, từ đó gây nguy hiểm cho cả người bắn.
“Súng cầm tay hiếm khi hiệu quả trước FPV. Nhưng nếu không còn lựa chọn nào khác, bắn vẫn còn hơn không”, ông Scooter kết luận.

